Bireysel Emeklilik Sistemi – BES

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu çerçevesinde yürürlükte olan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), tasarrufların toplanması, toplanan tasarrufların değerlendirilmesi, emekliliğe hak kazanmış kişiye toplu para veya maaş ödemesi şeklinde geri verilmesi esasına dayanan bir finansmandır. Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan elde edilen hak sahipliklerinin, sağlık hizmetlerinin ya da diğer hizmetlerin bulunmadığı BES, zorunlu sosyal güvenlik sistemine alternatif olarak değil tamamlayıcı olarak sunulmaktadır.

Zorunlu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olan BES, bireylerin aktif çalışma hayatlarındaki yaşamları süresince elde ettikleri tasarrufların uzun vadeli olarak yatırıma yönlendirilmesini sağlayarak emekliliğe hak kazanılması sonrasında yaşam standartlarının aktif çalışma hayatında olduğu gibi korunmasını sağlamakta; emekli maaşı dışında ek bir gelir elde etmesini sağlayan özel emeklilik sistemi olarak da ifade edilebilmektedir.

Genç yetişkin, çalışan ya da çalışmayan herkesin katılabileceği bu sistem aktif çalışma hayatında birikim yapılmasına olanak sunarken aynı anda %25 devlet katkısı ile tasarrufların daha da büyümesine yardımcı olmaktadır. Güvenli ve kazançlı özel emeklilik sistemi BES, sunmuş olduğu avantajlar ve ayrıcalıklar ile bireylerin standartları ve beklentileri doğrultusunda şekillenebilir özelliğe sahiptir.

Bireysel Emeklilik Sisteminin Amacı

Rahat bir emeklilik dönemi için aktif çalışma süresi boyunca birikim yapılmasına olanak sunan Bireysel Emeklilik Sistemi, tamamlayıcı özel emeklilik sistemi olmasının yanı sıra pek çok amaçla ve avantajla çalışma dönemindeki standartların emekliliğe hak kazanılması sonrasında da korunmasını sağlamaktadır. Bu amaçla; kişilerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ve bu yatırımlar ile emeklilik döneminde ek bir gelir elde ederek yaşam standartlarının korunması hedeflenmektedir. Ayrıca ekonomiye uzun vadelerde kaynak yaratılması, istihdamın arttırılması ve ekonomik kalkınmaya destek olmak da sistemin amaçları içerisinde sayılmaktadır.

Bireysel Emeklilik Sistemi Nasıl Çalışır?

Yukarıda da ifade edildiği gibi Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), birikimlerin toplanması, toplanan birikimlerin değerlendirilmesi ve emekliliğe hak kazanmış kişiye toplu para ay da maaş ödemesi biçiminde ödenmesi esasına dayanmaktadır. Sistem işleyişinde BES hesabına yatırılan katkı payı ödemeleri hesap sahiplerinin seçtiği emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilmektedir. Daha sonrasında 10 yıl sistemde kalınması koşulunun yerine getirilmesi gerekmektedir. Hesap sahibinin 56 yaşını da doldurması halinde emekliliğe hak kazanmaktadır.

56 yaşını doldurmuş ve 10 yıl sistemde kalmış kişi emeklilik hakkını elde ettiğinde BES hesabındaki birikimler talebi doğrultusunda toplu olarak ya de talep ettiği program dahilinde maaş şeklinde ödenmektedir. Ayrıca yıllık gelir sigortası yapılması ile ömür boyu ya da belirli süreler içerisinde düzenli olarak zorunlu sosyal güvenlik sistemi gibi düzenli olarak emekli maaşı alınabilmektedir.

Tüm bunların yanı sıra 1 Ocak 2013 tarihinde yapılan düzenlemelerden sonra diğer yatırım araçlarında bulunmayan %25 oranında devlet katkısı uygulanmaktadır. BES’e yapılacak olan her bir katkı payı tutarının %25’i kadar ek tutarlar sözleşmeye bağlı açılan devlet katkısı hesabında biriktirilmektedir. Emekliliğe hak kazanılması ile birlikte bu katkı payı BES hesabından tahsis edilmektedir.

BES Başvurusu Nasıl Yapılır?

Günümüzde pek çok şirket ve banka Bireysel Emeklilik Sistemi hizmeti vermektedir. Özellikle bankaların sigorta ve bireysel emeklilik hizmetleri araçlığı ile yapılacak başvurular için bankaların direkt şubelerini ziyaret etmek gerekmektedir. BES şirketleri ile sisteme katılmak isteyen müşterilerin ise şirketlerin internet sitelerini ziyaret ederek katılım formlarını doldurmaları yeterlidir. Elektronik ortamda doldurulan bu formlar sonrasında özel tasarruf ve yatırım sistemindeki şirketler bireylere ulaşarak kendi standartları ve talepleri doğrultusunda sistem içerisinde yer almalarına yardımcı olmaktadır.

Bireysel Emeklilik Sistemi Güvenilir Mi?

Bireysel Emeklilik Sistemi şeffaf ve güvenli bir yatırım sistemidir. Bu şeffaflığın ve güvenliğin sağlanması için de Hazine ve Maliye Bakanlığı Sermaye Piyasası Kurulu Emeklilik Gözetim Merkezi Takasbank ve bağımsız denetim şirketlerinin denetimleri, gözetimleri ve kontrolü altında tutulmaktadır.